Άρθρο

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ - Συγχώρεση

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ


Το ρήμα "συγχωρώ". Από τη χριστιανική στη θεραπευτική συγχώρεση.

Στην αρχαία ελληνική γλώσσα το ρήμα "συγχωρώ" έχει ποικίλες εννοιολογικές αποχρώσεις.

Σημαίνει: συμφωνώ, συμβιβάζομαι, υποχωρώ, επιστρέφω, προχωρώ, οδεύω.

Θα σταθώ στην επικρατέστερη όλων, η οποία σχετίζεται άμεσα με την ετυμολογία του:

Συγχωρέω < σύν και χωρέω, που σημαίνει χωράω μαζί, κάνω χώρο για να χωρέσουν κι άλλοι. Με αυτή την έννοια η λέξη επιβίωσε στις μέρες μας.

Στη χριστιανική θρησκεία η συγχώρεση είναι άρρηκτα δεμένη με το αμάρτημα, με την ανοχή, ή ακόμη - ακόμη με μια σχέση δούναι και λαβείν με το Θεό. Έχει να κάνει με άλλα λόγια με την «άφεση αμαρτιών» ή « την αυταπάρνηση και παραίτηση από κάθε προσωπική επιθυμία», την αναγνώριση του εύθραυστου των άλλων και την επιείκεια,με τελικό στόχο την εξασφάλιση τελικά της συγχώρεσης από το Θεό. (Συγχωρήστε για να συγχωρεθείτε).

Ευρύτερη είναι η οπτική της σύγχρονης ψυχολογίας η οποία νοηματοδοτεί το ρήμα "συγχωρώ" ως δίνω χώρο στην ελεύθερη σκέψη, έτσι ώστε αυτή να μπορέσει να χωρέσει και άλλες απόψεις πέρα από τη δική μου, δηλαδή δίνω περιθώρια σε δύο ή περισσότερες ενδεχόμενες ερμηνείες που αφορούν το ίδιο γεγονός. Αυτό δεν προϋποθέτει ότι οφείλω να ενστερνιστώ την αντίθετη άποψη, σημαίνει όμως να την κατανοήσω, να μπω -στο μέτρο του δυνατού- στη θέση του απέναντι. Για την ψυχολογία, συγχώρεση δε σημαίνει ότι το άτομο αγνοεί τη σοβαρότητα μιας προσβολής ή άσχημης πράξης προς το πρόσωπό του. Σημαίνει ότι επιλέγει να βάλει ένα τέλος σε αυτό και ό,τι συνεπάγεται, δηλαδή τα αρνητικά συναισθήματα (οργή, εκδικητικότητα) και την ψυχολογική και σωματική ένταση, και να έρθει σε συμφιλίωση πρώτα με τον εαυτό του και κατόπιν με τους γύρω του. Η συγχώρεση είναι η υπέρβαση του επώδυνου βιώματος, είναι τρόπος επιβίωσης.

Μια τελευταία παρατήρηση: Η συγχώρεση πρέπει να ξεκινά από τον ίδιο μας τον εαυτό, από την κατανόηση των σφαλμάτων μας, την παραδοχή τους και ευρύτερα με την αποδοχή της αδύναμης πλευράς μας. Κατ' αυτόν τον τρόπο το άτομο παύει να αυτοκαταδικάζεται και να ζει υπό τη σκιά των ενοχών και της αυτοτιμωρίας. Άμεση συνέπεια αυτού είναι η κατανόηση του άλλου και των σφαλμάτων του.

Από εκεί και πέρα, ο άνθρωπος καθίσταται ικανός να αποφασίζει με έλλογα κριτήρια αν θα αποδεχτεί στο μέλλον παρόμοια συμπεριφορά ή αν θα τηρήσει αποστάσεις αυτοπροστασίας. Με άλλα λόγια, επιτυγχάνει τη δημιουργία πιο στέρεων και υγιών διαπροσωπικών σχέσεων.

Νομίζω πως η θέση του Bernard Meltzer αποδίδει κατά τρόπο σαφή και ευσύνοπτο τις παραπάνω σκέψεις.

"Όταν συγχωρείς, δεν μπορείς, βέβαια, να αλλάξεις το παρελθόν, σίγουρα όμως μπορείς να αλλάξεις το μέλλον".


Χάιδω Μπούσιου

Ψυχολόγος | Εύα Γιαννούλη
Email : info@ypervasis.com
Διεύθυνση : Γεωργίου Γεννηματά 19-21, Πυλαία, Θεσ/νικη